Συμανόφσκι, Κάρολ

(Szymanowski). Πολωνός συνθέτης (Τιμοσέφκα, Κίεβο 1882 – Λωζάννη 1937). Την πρώτη δεκαετία του αιώνα μας επιβλήθηκε με έργα για πιάνο, τραγούδι καθώς και συμφωνικά που τον αποκάλυψαν ευαίσθητο στις πιο λεπτές ευρωπαϊκές μουσικές εμπειρίες (ο Σ. ταξίδεψε πολύ και ιδιαίτερα στην Ιταλία). Στο 1912-13 ανάγεται το πρώτο του μελόδραμα Hagith, που παίχτηκε όμως για πρώτη φορά μόνο το 1922 στη Βαρσοβία, στο ωδείο της οποίας ήταν διευθυντής από το 1926. Το ίδιο έτος το μελόδραμα Βασιλιάς Ρογήρος (γραμμένο μεταξύ 1920 και 1924) επέβαλε το συνθέτη. Το επόμενο έτος εκτελέστηκε το Stabat Mater (του 1925), ορατόριο που θεωρείται από τα πιο πετυχημένα έργα του. Έπειτα στράφηκε με πάθος στη μελέτη της λαϊκής κληρονομιάς, κυρίως της περιοχής των Ορέων Τάτρα, και φάνηκε πως θα συνέχιζε την παράδοση του Σοπέν, συγχωνεύοντας την με την πλούσια αρμονία της μουσικής του. Η φιλοδοξία καθώς και τα όρια της τέχνης του Σ. ήταν ακριβώς η προσπάθεια του να μπολιάσει με την ουσία του πολωνικού φολκλόρ την έρευνα για μια νέα μουσική γλώσσα. Η στάση όμως αυτή, αντίθετη προς τη στάση του Σοπέν, κατάληξε να αφήσει στη μουσική του Σ. στιγμές κομψής δεξιοτεχνίας, που ωστόσο δεν ξεπέφτουν ποτέ σε κενή επίδειξη. Αυτό γίνεται ιδιαίτερα φανερό στα έργα του για πιάνο («Τρεις σονάτες», «Συμφωνία κοντσερτάντε» για πιάνο και ορχήστρα κλπ.) και για βιολί, στα οποία φαίνεται να ανανεώνει τον οίστρο του Παγκανίνι (δύο κοντσέρτα, μια σονάτα και διάφορα κομμάτια). Ιδιαίτερα σημαντική είναι η «Συμφωνΐα αρ. 3» για φωνή - σόλο και χορωδία.